طرح توجیهی گلخانه هیدروپونیک⚜️+ آموزش 0 تا 100

از آنجایی که افراد زیادی سوالاتی پس از خرید طرح توجیهی گلخانه هیدروپونیک از ما می پرسند و گاهی سوالاتشان چنان مبتدی و پیش پا افتاده است که لازم دانستیم با تهیه مقاله ای جامع درخصوص ایجاد گلخانه به آنها کمک کنیم تا چنان اطلاعاتشان افزایش پیدا کند که دیگر نیازی به جستجوهای پی در پی در اینترنت نداشته باشند و وقتشان را بیهوده طلف نکنند.

در این مقاله در مورد طرح توجیهی گلخانه هیدروپونیک و آموزش 0 تا 100 آن و قدم به قدم برای راه اندازی آن می پردازیم، اینک با آموزش گلخانه هیدوپونیک با ما همراه باشید.

فیلم گلخانه هیدروپونیک

برای آشنایی مقدماتی با گلخانه هیدروپونیک ویدئوی ۲ دقیقه ای زیر را مشاهده کنید.
[aparat id=”ewXbF”]

گلخانه هیدروپونیک چیست؟

 امروزه کارآفرینان متعددی بران شده اند تا به وسیله ساختن گلخانه هیدروپونیک بتوانند از کمترین واحد سطح و در عین حال استفاده بیشتر از واحد سطح بتوانند درآمد زایی بالایی داشته باشند، پس از آنجایی که کشور ما با محدودیت های آب و خاک و اقلیم های متفاوت وجود دارد و نمی توان در جنوب محصولات شمال کشور و در شمال کشور محصولات سودده جنوب را کشت نمود، همچنین در فصل هایی از سال نمی شود تولید خود را در محیط هایی باز انجام دهیم، پس تنها راه برای کشت؛ گلخانه  هیدروپونیک می باشد.

طرح توجیهی گلخانه هیدروپونیک

در طرح توجیهی گلخانه هیدرو پونیک تمامی موارد مالی گلخانه هیدروپونیک بصورت pdf و doc مورد بررسی و امکان سنجی قرار گرفته اند.

کشت گلخانه ای

کشت گلخانه عبارت است از پوششی با نور گیری مناسب از خورشید در فضایی حبس شده که قابلیت نگهداری و رشد گیاهان در تمامی فصول سال را بر عهده دارد.

گلخانه چگونه شکل گرفت؟

ساخت گلخانه بر این اساس شکل گرفت که بتوان با استفاده از تجهیزات، ابزارآلات و مدیریتی دقیق بتوان از محصولاتی که سوددهی فراوانی را به همراه دارند از جمله: صیفی جات، گل های زینتی، گیاهان زینتی و … را با کیفیت بالا و در هر فصلی از سال تولید نمود. از اینرو برای سود دهی هر چه بیشتر باید مواردی چون مدیریت دقیق، محل ساخت مناسب و استفاده از ابزارآلاتی محکم برای ساخت لازم است تا شما را به هدفتان برساند، اما توجه داشته باشید که انجام ندادن موارد ذکر شده باعث غیر توجیهی شدن کسب و کارتان می شود.

تعریف گلخانه

گلخانه یا ( خانه سبز ) به محلی گفته می شود که دارای چارچوب و مشخصات تعریف شده ای است که به وسیله آن می توان کاشت هر گیاهی از هر منطقه جغرافیایی را در هر فصلی از سال را کشت نمود. گلخانه ها به دو روش ساخته می شوند ۱- پایدار: استفاده از مصالح پایداری مانند آجر و بلوک که قابلیت جابه جایی ندارد و مادام العمر می باشند. ۲- متحرک: استفاده از تجهزاتی مانند لوله و پلاستیک که قابلیت جابه جایی دارند و از عمر کمتری برخوردارند.

مزایای کشت گلخانه

• امکان کاشت در هر منطقه آب و هوایی و جغرافیایی.
• افزایش کشت در کمترین واحد سطح.
• تولید انواع گل ها و سبزی ها.
• استفاده کم و بهینه از آب.
• کاشت بدون خاک. ( حذف خاک = حذف آفات، قارچها و…)
• از بین رفتن علف های هرز در روش هیدروپونیک.
• رسیدگی آسان به آفات و بیماری ها. ( کمترین حد به نسبت کشت گلخانه خاکی)
• ایجاد و تولید قلمه ریشه دار برای فروش در داخل و خارج از کشور.
• تولید و کاشت بدون محدودیت زمانی و در تمامی فصول سال.
• کیفیت و ماندگاری تولید پس از برداشت.

محل احداث گلخانه

یکی از موارد مهمی که در ابتدای کار حتما باید مورد بررسی قرار گیرد و باید در آن حساسیت به خرج دهید، انتخاب محل مناسب برای ایجاد گلخانه است. برای ایجاد گلخانه ابتدا باید محلی را انتخاب کنیم تا به جاده اصلی نزدیک باشد و دسترسی آسانی به آب، برق، و الخصوص گاز باشد زیرا با استفاده از گاز می توان هزینه های مربوط به گرمایش را به حداقل رساند. این محل باید طوری باشد که از۴ جهت نور خورشید را دریافت کند، اگر می خواهید در حجم بزرگی گلخانه را احداث کنید باید ساختمانتان را مانند زنجیره ای به هم پیوسته بسازید، اگرچه این عمل باعث دریافت نور کمتری از خورشید می شود اما این روش می تواند هزینه های اولیه را کاهش دهد.

بازاریابی: برای فروش محصولاتان حتما جایی را انتخاب کنید که دسترسی آسان و نزدیکی به محدوده فروشتان داشته باشد.

شرایط محیطی: اگر در شرایط محیطی نا مناسبی که در طول سال متحمل طوفان، برف و باران های شدید و در محلی که در مجاورت کوه ها قرار دارد وباعث ایجاد سایه می شود حتما خودداری کنید.

جهت گلخانه باید به چه سمتی باشد؟

جهت گلخانه بسیار مهم است و برای دریافت نور بیشتر و دریافت سایه باید باید جهت مناسبی را انتخاب کنیم. در عرض های پایین تر از چهل درجه گلخانه های تک واحدی در جهت شمالی به جنوبی و در عرض های بالاتر از چهل درجه بایستی در جهت شرقی به غربی احداث شوند. و درگلخانه های چندقلو یا به هم پیوسته در تمام عرض ها شمال به جنوب ساخته می شوند.

جریان هوا در گلخانه

برای دریافت هوای تازه، دریافت دی اکسید کربن برای گیاهان و خارج شدن گازهای سمی و خطرناک لازم است تا جریان هوایی ایجاد شود که به وسیله آن بتوان کنترل شرایط داخلی را در دست داشت.

کنترل شرایط محیطی گلخانه

کنترل شرایط محیطی باید به گونه ای انجام شود که بتوان شرایط رشد گیاه را بصورت کامل و با مدیریتی دقیق به انجام رساند، در ادامه این مقاله درمورد عوامل ایجاد کننده موثر بر کنترل شرایط محیطی بیشتر توضیح داده می شود.

درجه حرارت در گلخانه ها

همانطور که می دانید گیاهان و نباتات و… برای اینکه بتوانند به رشد و نمو برسند به درجه حرارت خاصی برای رشد احتیاج دارند و هرکدام بسته به نوع آنها باید درجه حرارتی متفاوت داشته باشند پس محل قرارگیری ساختمان گلخانه باید طوری باشد که از نور خورشید حداکثر استفاده را داشته باشیم. برای این کار باید از فن ها برای ورود جریان هوا و وسایل سرمایش و گرمایش استفاده کنیم تا بتوان درجه حرارت را کنترل کرد. برای مدیریت درجه حرارت باید از وسایل ساده ای چون ترمایتر و هایگرومیتر استفاده کنیم.

توجه: برای استفاده درست و دقیق از وسایل کنترل حرارت باید آنها را در زیر تابش مستقیم خورشید قرار ندهیم و آنها را درمحل هایی که سایه دارند استفاده کنیم.

نیاز نوری گیاهان

نور منبع انرژی مهمی ست که برای کاشت محصولاتمان حائذ اهمیت است. شدت نور و ساعت روشنایی در روز بستگی به فاصله نزدیکی به خط استوا است. درجه تعرق محصول گلخانه تابع ۳ شاخص است: رطوبت، نور و درجه حرارت فراگیر، یکی از این ۳ فاکتور نور است که فاقد کنترل ما می باشد چون از آفتاب بدست می آید، نور افگنی این زمینه را ایجاد می کند تا محصولاتمان در معرض کمبود نور قرار نگیرند اما این روش توجیه اقتصادی درپی نخواهد داشت. گاهی شدت نور باعث ایجاد اختلال می شود برای کنترل آن باید از سایه افگنی استفاده کنیم.

مقدار نوری که به گلخانه وارد می شود تحت تاثیر این موارد می باشد:

• جهت یا مسیر ساختمان.
• موادی که در ساخت و پوشش استفاده می شود.
• شکل و ساختمان سقف

آبیاری گلخانه ها

برای آبیاری گلخانه ها از دو روش استفاده می شود:

۱- کرتی: این روش یک روش قدیمی است که باعث می شود آب محلول غذایی را دچار اختلال کند و باعث ایجاد بیماری ها و رشد علف های هرز می شود. (استفاده از این روش در گلخانه هیدروپونیک تاثیر منفی ندارد زیرا به خاک احتیاج ندارد )

۲- قطره ای: این روش صرف اینکه باعث ایجاد هزینه های اولیه می شود اما باعث استفاده بهینه از آب و جلوگیری از ایجاد بیماری و علف های هرز می شود.

مزایای روش قطره ای:

• بهره وری بیشتر از آب
• رشد بیشتر گیاه و افزایش محصول
• کاهش زیان وراده به گیاه در اثر شوری آب
• امکان بهره گیری از کود و سم از طریق آبیاری
• جلوگیری از رویش علف های هرز
• نیاز کمتر به نیروی انسانی
• صرفه جویی در انرژی
• بالا بودن راندمان آبیاری

زهکشی گلخانه

اگر از گلخانه هیدروپونیک استفاده نمی کنید و کاشت را با استفاده از خاک انجام می دهید باید از آبیاری بیش از حد جلوگیری کنید زیرا محیط هایی سرد در خاک باعث می شوند تا قارچها و عوامل یمای زا سرعت رشد بیشتری داشته باشند. بنابر این آبیاری مناسب و وجود زهکشی مناسب و نیز بالا بردن دمای خاک می تواند باعث رشد بهتر بوته ها و افزایش مقاومت دربرابر بیماری ها و قارچ ها شود.

باد شکن

اگر با مشکل وجود بادهای سرد مواجه هستید بهتر است از روش هایی برای جلوگیری از سرعت باد و وزش مستقیم آن استفاده کنید، برای اینکار می توانید با ساخت دیوارهایی از جنس مصالح ساختمانی استفاده کرده یا از درختانی بصورت ردیفی و در کنار هم برای ایجاد باد شکن استفاده کنید.

هیدروپونیک چیست؟ کاشت گیاهان بدون خاک و استفاده از آب.

چرا از روش گلخانه هیدروپونیک استفاده می شود؟

به دلیل وجود مشکلاتی چونبافت سنگین خاک و بیماری هایی که در گلخانه های خاکی رخ می دهد، محققان در سال ۱۹۲۹ به دست آوردی رسیده اند تا به وسیله آن بتوانند سبستم غذا کشت را جایگذین سیستم های خاکی کنند و امروزه شاهد رشد عظیم این روش شده ایم که خوشبختانه در کشور ما روندی رو به رشد را طی می کند.

نیروی کار ماهر چه اهمیتی دارد؟

کارگر ها همیشه در گلخانه حظور دارند پس باید آنها را توسط کتابهای آموزشی و نشان دادن عکس ها و فیلم های آموزشی جهت یادگیری آنها بکار برد زیرا با آموزش دادن نیروی کار و تبدیل آنها به افرادی ماهر می توان در فضایی کم ۴ تا ۱۰ برابر بیشتر به نسبت کشت خاکی تولید را افزایش داد. و این امر تنها با تجربه امکان پذیر است زیرا هرچه تجربه بالاتر رود سطح زیر کشت و راندمان کارتانافزایش می یابد.

نداردسعی کنید از کارگرانی استفاده کنید که فصلی نباشند و بصورت مداوم برای شما کار کنند زیرا هرچه تجربه آنها افزایش یابد سود دهی شما نیز بیشتر می شود

لوازم مورد نیاز در گلخانه ها

1. اسکلت سازه با پوشش مناسب.
2. سیستم سرمایش.
3. سیستم گرمایش.
4. سیستم سایه انداز.
5. سیستم کنترل هوشمند گلخانه. ( نام دستگاه = گزارش گیر )
6. رطوبت ساز.
7. بستر کاشت.
8. فن سیر کولاسیون هوا.
9. دماسنج بستر دستی.
10. نور سنج دستی.
11. ترازوی دقیق و معمولی.
12. PH  متر دستی.
13. EH متر دستی.
14. قیچی و چاقو.
15. کود، سم.

انواع سیستم گرمایشی

اصولا برای گرم کردن گلخانه از دو روش به منظور گرم کردن هوای داخلی و جلوگیری از اطلاف انرژی استفاده می شود.

۱- شوفاژ و لوله های آب گرم: در این روش می توان با استفاده از یک سیستم حرارت مرکزی برای گرم کردن گلخانه استفاده نمود که از این روش برای گرم کردن گلخانه هایی استفاده می شود که بصورت زنجیره ای و بزرگ ساخته می شوند، یکمی از مزایای مهم این روش جلوگیری از ورود گازهای سمی است اما به دلیل هزینه های زیاد جهت ساخت چنین طرحی برای ایجاد گرما، پیشنهاد نمی شود.

۲- دیگ های دو جداره: در این روش هوا در دیگ دو جداره گرم می شود و سپس به وسیله فن هوای گرم وارد گلخانه می شود، یکی از مزایای این روش ارزان و به صرفه بودن آن است به همین دلیل اکثرا از این روش برای گرم کردن هوا استفاده می کنند اما لازم به ذکر است که این روش معایبی دارد که در صورت کنترل نکردن آن ممکن است خطرات جبران ناپذیری را به بار آورد.

استفاده از این روش به دلیل کمبود اکسیژن در فضا باعث می شود محصولات کشت شده نابود شوند پس باید در انتهای هر گلخانه یک دریچه قرار دهیم تا گرمای بیش از حد خارج شده و فنی قرار دهیم تا هوای تازه وارد گلخانه شود.

مهم: حتما دیگ را خارج از فضای گلخانه قرار دهید.

سیستم خنک کننده در گلخانه

در فصل بهار و تابستان که هوا رو به گرمی می رود و این امر باعث می شود تا محصولات تولیدی ضعیف شوند زیرا اگر دمای هوا از مقدار متعادل بالاتر رود باعث ضعیف شدن و رشد نکردن محصولاتمان می شود، از اینرو بایستی اقداماتی جهت ایجاد هوای مناسب صورت گیرد.

 ۱- کولر: از این روش برای گلخانهای کوچک استفاده می شود و برای گلخانه های بزرگ توصیه نمیشود، و برای شما کشور نیز لازم نیست از کولر استفاده شود زیرا هوا متعادل است.

۲- پنکه و تشک: این روش نیز همانند کولر است اما کمی متفاوت، هوا از پوشال های چند سانتی متری عبور می کند و وارد سالن می شود.

در این باید تشک و پنکه رو به روی هم قرار داده شوند یعنی تشک بر روی دیوای که باد به آن می وزد قرار گیرد و پنکه نیز دقیقا در روبه روی آن نصب شود، پنکه های باید طوری نصب شوند که هوای داخلی را به بیرون انتقال دهند.

۳- خنک کننده تبخیری: این روش همانند ” مه پاش ” عمل می کند با این تفاوت که قطره هایی که ” میست “ تولید می کند آنقدر ریز هستند که هیچگونه زیانی برای کاشت محصولات ندارد زیرا پس از افتادن به کف سالن، سریعا تبخیر می شوند.

خنک کننده تبخیری یکی از ارزان ترین، پر سرعت ترین و به صرفه ترین سیستم های خنک کننده می باشد که اکثرا از آن جهت خنک کردن هوا استفاده می کنند.

ریشه کن کردن علف های هرز

باید تمام علف های هرز در گلخانه از بین برده شوند، زیرا علف های هرز بستر مناسبی ایجاد می کنند تا عوامل بیماری زا و قارچها به راحتی رشد کنند، برای جلوگیری از خطرات ناشی از رشد باکتری ها و قارچها باید از مالچ پلاستیکی، مالچ کاه و کلش، و علف کش های موجود در سم فروشی ها جهت جلوگیری از رشد آنها استفاده کرد.

بهترین بازارهای کار جهت استفاده از گلخانه هیدروپونیک

• استان تهران به دلیل جمعیت بالای ۱۶ میلیون.
• استان اصفهان.
• استان خراسان رضوی به دلیل زائرین بی شمار.
• استان مرکزی به دلیل مجاورت با اصفهان، تهران و موقعیت مناسب.
• استان قزوین.
• استان قم.
• استان سمنان.

ویژگی های محل ساخت گلخانه

زمین: برای ساخت گلخانه بایستی زمینی صاف و تخت و با زهکشی مناسب ایجاد کنیم چراکه اگر زمین ما شیب باشد ممکن است دچار مشکلات عدم کنترل و عوامل محیطی در احداث و نگهداری آن به وجود آید.

به عنوان مثال یکی از عوامل مهم در شکست و موفق نبودن گلخانه های صیفی جات و سبزی و موز در گیلان نداشتن زمینی صاف با زهکشی مناسب بود.

پوشش های پلاستیکی و شیشه ای

۱- شیشه ای: در روش ساخت گلخانه شیشه ای با داشتن استحکام و طول عمر زیاد و استفاده از ۹۰% نور خورشید بهترین عملکرد را داشت، اما در فصل زمستان با تولید سایه کار را با مشکل روبه رو خواهد کردو استفاده از این روش به علت افزایش هزینه های اولیه توصیه نمی شود.

۲- پلاستیکی: یکی از مزایای مهم روش پلاستیکی میتوان ارزان بودن آن دانست، اما در این روش معایبی وجود دارد که بایستی برطرف شود.

یکی از مهمترین معایب آن تشکیل قطره های آب بر روی سطح زیرین پلاستیک می باشد که باعث می شود نور به خوبی عبور نکند و سبب بیماریهای قارچی و خشک شدن پرهای گیاهان شود، برای رفع این مشکل باید از از پلاستیک های آنتی فگ یا پلاستیک های دولایه و نصب پرده های حرارتی استفاده کرد.

دومین مشکل طول عمر کم آن است که می توان با استفاده از پوشش های ضد UV میتوان طول عمر آنها را ۲ تا ۳ سال افزایش داد.

سکوها و بسترهای کشت

برای استفاده نکردن از روش هیدروپونیک و استفاده از خاک باید طوری باشد که مواد غذایی مورد نیاز گیاه تامین شود، قابلیت نگهداری رطوبت کافی را داشته باشد، امکان تبادل گازی را برای ریشه فراهم کند و بتواند محل استقرار خوبی برای گیاه به وجود بیاورد.

سکو ها همانطور که از اسمش پیداست به محلی گفته می شود که بالاتر از سطح زمین قرار می گیرند و این روش باعث می شود تا فضای گلخانه به راحتی گرم شود. سکو های باید طوری جایگیری شوند که شرایط را برای رفت و آمد کارگر و برداشت محصول را آسان سازی کند و ضمن اینکه بتواند دریافت نور بهتری داشته باشد باید سطحی صاف و با زهکشی مناسب داشته باشد.

بسترهای کشت از خصوصیات و تنوع های متفاوتی برخوردارند و از خاک زراعی، رس، ماسه، پرلیت، پیت، ورمیکولیت و راکوول را می تواند شامل شود.

برای مثال برای کاشت گل های گلدانی باید بافت خاک با استفاده از ماسه سبکتر شود و با استفاده از مواد آلی تجزیه شده ساختمان خاک را بهبود بخشید.

استفاده از کارت زرد چسپنده

معمولا در هر ۹۰ متر در واحد سطح از یک کارت زرد چسپنده جهت جلب توجه حشرات کار گذاشته می شود تا حشراتی که در سالن کشت وجود دارند روی آن بنشینند و کشته شوند، از این روش برای وجود یا عدم وجود حشرات نیز استفاده می شود.

چرا گیاهان نباید در اطراف گلخانه کاشته شوند؟

گیاهانی که خارج از محوطه و در نزدیکی گلخانه، همزمان با کشت محصولات ما در فضایی باز صورت گیرند همانند: گوجه فرنگی که آفات و بیماری های زیادی به همراه دارد باعث می شود تا تمامی موارد بیماری زا به سمت گلخانه هجوم بیاوند، به همین دلیل کشت همزمان توصیه نمی شود.

ثبات و پایداری مواد آلی

برای ایجاد یک بستر کاشت مناسب باید همراه با خاک موادی عالی استفاده کنیم که زود تجزیه نشوند و ثبات و پایداری داشته باشند. برای مثال اگر از کاه به عنوان مواد عالی در گلدان استفاده کنیم بعد از مدتی متوجه می شویم که کاه تجزیه شده و فضایی خالی را به وجود آورده است که این امر سبب می شود که خاک ریز بافت شود و خاک گلدان کاهش یابد و ریشه های گیاه خارج از خاک گلدان قرار گیرند.

جمع بندی و نتیجه گیری

از آنجایی که ایجاد یک گلخانه هیدروپونیک می تواند سود دهی فراوانی را به همراه داشته باشد لازم است تا از طرح توجیهی استفاده شود تا بتوان هزینه های مربوط به ساخت و ساز و تمامی هزینه های ابتدای کار تا انتهای هر پروسه از شروع تا انتهای این کسب و کار را مورد بررسی و هزینه های مربوط به هر بخش را محاسبه کرد تا بتوان از هزینه هایی که باید در طول کار انجام شود اطلاع داشته باشید. به این منظور داشتن یک نقشه راه یا ” طرح توجیهی گلخانه هیدروپونیک ” الزامی می باشد.